Życzenia z okazji Świąt Wielkanocnych
Opublikowano: 25.03.2024




Stanowisko w sprawie dokonywanych i planowanych zmian w funkcjach lasów zarządzanych przez PGL LP
Opublikowano: 28.02.2024

Warszawa, 28.02.2024 r.

STANOWISKO
POLSKIEGO TOWARZYSTWA LEŚNEGO

W SPRAWIE DOKONYWANYCH I PLANOWANYCH ZMIAN W FUNKCJACH LASÓW
NA OBSZARACH ZARZĄDZANYCH PRZEZ
PAŃSTWOWE GOSPODARSTWO LEŚNE LASY PAŃSTWOWE
 
     Polskie lasy państwowe, obejmujące ¼ powierzchni kraju, stanowią własność narodu. Ich obecny stan i zasoby są m.in. dorobkiem polskiej nauki i kilku pokoleń leśników. Dzisiaj, w setną rocznicę powstania PGL Lasy Państwowe, możemy z dumą powiedzieć, że stanowią one olbrzymi zasób wartości materialnych, przyrodniczych i duchowych narodu. Odbudowane po zniszczeniach I i II wojny światowej, także po licznych klęskach natury biotycznej, abiotycznej i antropogenicznej oraz likwidacji skutków klęsk wielkopowierzchniowych o różnym charakterze, stanowią obecnie zróżnicowane pod względem wieku, składów gatunkowych i zasobności ekosystemy leśne, są zdolne do zaspokajania potrzeb społecznych - i to zarówno tych materialnych (np. surowiec drzewny) jak i niematerialnych (np. wypoczynek), przy jednoczesnej dbałości o zachowanie bogactwa przyrodniczego (np. różnorodności przyrodniczej).

     Siłą polskiego leśnictwa jest unikalna w skali krajów Unii Europejskiej, struktura własności lasów (80% ich powierzchni znajduje się w rękach państwa). Struktura ta pozwoliła na wypracowanie, przy udziale polskiej nauki, modelu wielofunkcyjnej gospodarki leśnej. Realizowany w praktyce, od ponad trzydziestu lat, model ten pozwala skutecznie chronić wartości przyrodnicze na dużych obszarach, jak i racjonalnie użytkować oraz udostępniać lasy społeczeństwu. Takiej możliwości nie mają kraje Unii Europejskiej, stąd część propozycji zawartych w „Europejskim Zielonym Ładzie” nie przystaje do naszych uwarunkowań. Wytyczone w nim cele jesteśmy w stanie osiągnąć metodami aktywnej gospodarki leśnej, a nie poprzez maksymalizację ochrony biernej  i wyłączanie lasów z użytkowania. W kontekście do tego ostatniego działania powstaje pytanie - czym kraje Unii Europejskiej, w tym Polska, zamierzają zastąpić drewno, jedyny surowiec ekologiczny, odnawialny, planując rozwój w zgodzie z ochroną środowiska?


     W Polsce, w oparciu o wieloletnią wiedzę naukową i doświadczenie, wypracowano model leśnictwa wielofunkcyjnego, który jest ciągle udoskonalany. Modyfikacje wdrażane w wielofunkcyjnej gospodarce leśnej uwzględniają zarówno ochronę przyrody, zmiany klimatyczne i rozwój technologiczny, ale także oczekiwania społeczne. Wszystko opiera się na transparentnym systemie planowania i nadzoru wykonywanych zadań. Rozmiar cięć oraz wielkość pozyskanego surowca drzewnego, a także wszelkie działania z zakresu ochrony przyrody na terenie nadleśnictw są  projektowane w 10-letnich Planach Urządzania Lasu (PUL),  zatwierdzanych przez Ministra właściwego ds. Środowiska. Praca leśników opiera się zatem na podstawach prawnych i  respektowaniu obowiązujących przepisów. W związku z  medialnie zarysowaną w ostatnim czasie redefinicją społeczną celów stawianych przed leśnictwem, podnosimy  także potrzebę zmian i modyfikacji w zasadach planowania w leśnictwie, poprzez m.in. zwiększenia realnego udziału społeczeństwa w tworzeniu planów jak i ustalaniu wiodących funkcji lasów. Stoimy na stanowisku, że uspołecznienie zarządzania tym majątkiem jest koniecznością.

     Uważamy, że stale doskonalony model wielofunkcyjnej gospodarki leśnej jest optymalną formą odpowiedzialnego gospodarowania zasobami  przyrodniczymi i surowcowymi  kraju. Nie staje to w sprzeczności z potrzebą tworzenia nowych obszarów chroniony oraz powiększania już istniejących, ale po uwzględnieniu przesłanek przyrodniczych, gospodarczych i społecznych. Za pilne uważamy także zmianę form użytkowania lasów wokół miast i osiedli.

     Dysponujemy doświadczeniem kilku pokoleń leśników, za których to sprawą istnieje tak wiele cennych przyrodniczo obszarów, ale także sprawdzonymi rozwiązaniami, które ten sukces umożliwiły. Są nimi ustawowa zasada samofinansowania czy też utworzenie Funduszu Leśnego, pozwalającego z jednakową starannością dbać o każdy fragment lasu. Środki tego Funduszu wykorzystywane były w ostatnich latach niezgodnie z przeznaczeniem, do doraźnych celów politycznych, co powodowało negatywne postrzeganie Lasów Państwowych w społeczeństwie. Ustawowe cele tego fundusz pozostają nadal aktualne wobec wyzwań gospodarki leśnej. Uważamy także że LP powinny, w większym niż dotychczas stopniu, partycypować  w budżetach lokalnych samorządów poprzez wzrost podatku leśnego.

     O dorobku polskiego leśnictwa, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich 80 lat, świadczą: systematyczny wzrost powierzchni lasów własności Skarbu Państwa z 5,4 do 7,4 mln ha; zasobów drzewnych  z 695 mln m3 do 2,68 mld m3, a także systematyczny wzrost średniego wieku drzewostanów czy wzrastający  procentowy udział gatunków liściastych w składzie drzewostanów (GUS 2023), przy jednoczesnym w tym okresie dostarczeniu gospodarce ponad 2 mld m3 drewna. Umożliwiło to rozwój kraju i zbudowanie w Polsce przemysłu drzewnego na światowym poziomie, a także utworzenie ponad czterystu tysięcy miejsc pracy w 40 tysiącach firm, których wartość produkcji wyniosła  w 2021 r. 140 mld zł. Przemysł drzewny odgrywa zatem istotną rolę w rozwoju całej gospodarki kraju, a jego udział w PKB wynosi ok. 6,5%, natomiast udział w produkcji całego przemysłu przetwórczego stanowi ok. 9%. 

     Pozyskanie drewna w LP obywało się i powinno odbywać nadal według formuły zrównoważonego rozwoju. Wzrastająca struktura wiekowa i stały wzrost zasobów drzewnych, co było i jest jednym z celów gospodarki leśnej, pozwoliły na wzrost pozyskania tego strategicznego i ekologicznego surowca, nigdy jednak ponad bieżący przyrost. Zostało to  wykorzystane do bezprecedensowych ataków na Lasy Państwowe, ich strukturę i ustawowe regulacje ich funkcjonowania. Biorąc to pod uwagę, widzimy pilną potrzebę opracowania długookresowej strategii funkcjonowania i rozwoju sektora leśno-drzewnego. Nasilające się postulaty środowisk ekologicznych, domagających się radykalnego zmniejszeniu pozyskania drewna, są oparte o niepełną i jednostronną wiedzę, bez ponoszenia odpowiedzialności za ich skutki gospodarcze i społeczne. Nie znaczy to, że nie widzimy potrzeby weryfikacji i doskonalenia zasad planowania oraz sposobów użytkowania zasobów. Proces ten powinien uwzględniać dotychczas zdobyte doświadczenia, być poparty analizą skutków i zostać wypracowany przy udziale społeczeństwa.

     Po transformacji ustrojowej, 34 lata temu, społeczeństwo uznało, że ochrona i zrównoważone użytkowanie polskich lasów państwowych stanowi interes narodowy ponad podziałami politycznymi. Zbudowano w oparcie o zachowaną strukturę własności lasów   efektywny przyrodniczo, gospodarczo i społecznie system organizacyjny polskiego leśnictwa potwierdzony obecnym stanem lasów ich dużą bioróżnorodnością i znaczeniem sektora leśno-drzewnego w gospodarce.  Ewolucja postaw społecznych i postępująca w ostatnim czasie  znacząca  zmiana oczekiwań wobec funkcji lasów nie spotkały się niestety z właściwą reakcją zarządzających upolitycznionymi Lasami Państwowymi, zabrakło dialogu i współdziałania, co doprowadziło do często przesadnych ataków na środowisko leśników i stało się  zagrożeniem dla wypracowania społecznego konsensusu. W ostatnich latach nagromadziło się wiele negatywnych ocen leśnictwa w naszym kraju. Zawłaszczenie Lasów Państwowych przez jedna partię polityczną, arogancja, nepotyzm, obsadzanie kierowniczych stanowisk przez osoby niekompetentne, czy też wykorzystywanie zasobów finansowych do partyjnych celów, doprowadziły LP do wizerunkowego kryzysu. Stało się to pretekstem dla zwolenników leśnictwa segregacyjnego, do propozycji demontażu ustroju LP wraz z całym ich dotychczasowym dorobkiem. 

     Biorąc pod uwagę powyższe względy, apelujemy o systemowe regulacje zasad i metod gospodarowania powierzonym leśnikom majątkiem narodowym, jakim są polskie lasy państwowe. Dlatego też uważamy, że sprawy te powinna regulować nowa Polityka Leśna Państwa, wypracowana przy udziale wszystkich interesariuszy. Sprzeciwiamy się doraźnym działaniom i realizacji krótkookresowych celów politycznych, albowiem polskie lasy są wielowiekowym tworem przyrody oraz człowieka i własnością przyszłych pokoleń.

     Z dużym zaniepokojeniem przyjęliśmy zatem niespodziewaną i niekonsultowaną ze środowiskiem leśników (naukowców i praktyków) decyzję Pani Minister Klimatu  i Środowiska z dnia 8 stycznia 2024 r., dotyczącą wstrzymania realizacji zaplanowanych zadań w kilku kompleksach leśnych. Ograniczenia te wprowadzone zostały na terenie zarządzanym przez PGL LP na 94 tys. ha, bez przeprowadzenia konsultacji z ich zarządcami, lokalnymi społecznościami i przemysłem drzewnym. Konsekwencje takiej decyzji dotyczą nie tylko wielomilionowych strat finansowych Zakładów Usług Leśnych (ZUL) i całej branży przemysłu drzewnego, ale dotykają także sfery społecznej (bankructwa, wzrost bezrobocia i niezadowolenie społeczne). Pismo Pani Minister z dnia 23 stycznia 2024 r. nakazujące Dyrektorowi Generalnemu LP zagwarantowanie realizacji umów zawartych z ZUL-ami nie rozwiązuje problemu.

     Z przykrością przyjmujemy takie decyzje, których intencją była ochrona przyrody, ale które w efekcie tej przyrodzie mogą zaszkodzić. Uważamy, że będą one w różnych przedziałach czasowych skutkować zagrożeniem trwałości i stabilności drzewostanów i ekosystemów leśnych (niekontrolowane gradacje owadów, szkody od patogenów, pożary lasów, ustępowanie gatunków rzadkich i zagrożonych), obniżeniem różnorodności biologicznej na wszystkich poziomach i zwiększeniem przez lasy w różnych przedziałach czasowych emisji dwutlenku węgla. W wielu sytuacjach planowana gospodarka leśna jest narzędziem aktywnej ochrony przyrody i służy utrzymaniu różnorodności biologicznej na wysokim poziomie.
 
     Obawiamy się aby dotychczasowy sposób działań, podejmowanych w dobrej wierze - ale bez dokonania analizy skutków i  bez udziału  interesariuszy - nie stał się zasadą. Dlatego też, przed podjęciem kolejnych kroków, proponujemy podjęcie dialogu ze wszystkimi zainteresowanymi stronami i przy udziale specjalistów z  nauk leśnych i pokrewnych, co umożliwi znalezienie dobrych i merytorycznie uzasadnionych rozwiązań.

     Polskie Towarzystwo Leśne (PTL) zrzesza ponad 5 tys. osób, wśród których są zarówno naukowcy jak i praktycy leśni, dysponujący szeroką wiedzą i doświadczeniem w zarządzaniu i ochronie środowiska leśnego. Jest to organizacja apolityczna, społeczna i niezależna, której od ponad 140 lat istnienia przyświeca idea pro bono silvae (dla dobra lasu), dlatego deklarujemy swój ekspercki głos w sprawach dotyczących gospodarki leśnej i ochrony przyrody. Towarzystwo nasze jest gotowe uczestniczyć w pracach nad Polityką Leśną Państwa (poprzednia przyjęta została uchwałą Rady Ministrów w kwietniu  1997 roku) oraz Narodowym Programem Leśnym. Wieloletnią tradycją PTL jest organizowanie szerokich debat z udziałem różnych stron. Jesteśmy gotowi do dyskusji nie tylko w gronie naukowców i polityków, ale także do debat okrągłego stołu z udziałem odbiorców surowca drzewnego, przedstawicieli ekologicznych organizacji pozarządowych oraz wszystkich tych, dla których LAS jest wartością szczególną.

     Polskie lasy państwowe, będące olbrzymim zasobem wartości przyrodniczych i materialnych tego i przyszłych pokoleń, powinny być przedmiotem szczególnej troski państwa i całego społeczeństwa. Ponawiamy zatem apel o  rozpoczęcie prac nad nową Polityką Leśną Państwa, Narodowym Programem Leśnym oraz nowelizacją ustawy o lasach.
 
 
Honorowy Przewodniczący PTL Prof. dr hab. Andrzej Grzywacz
Przewodniczący Zarządu Głównego PTL Dr inż. Janusz Dawidziuk
 
 
 
Do wiadomości:
  1. Pan Andrzej Duda, Prezydent RP
  2. Pan Donald Tusk, Prezes Rady Ministrów RP
  3. Pani Poseł Urszula Pasławska, Przewodnicząca Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
  4. Senacka Komisja Klimatu i Środowiska
  5. Pani Paulina Hennig-Kloska, Minister Klimatu i Środowiska
  6. Pan Krzysztof Hetman, Minister Rozwoju i Technologii
  7. Pan Czesław Siekierski, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
  8. Pan Witold Koss, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych
  9. Wydział II Nauk ​Biologicznych i Rolniczych Polskiej Akademii Nauk
  10. Komisja Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych Polskiej Akademii Umiejętności
  11. Wydział Leśny Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
  12. Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie
  13. Wydział Leśny Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
  14. Instytut Badawczy Leśnictwa
  15. Związek Leśników Polskich w RP
  16. Krajowa Sekretariat Zasobów Naturalnych, Ochrony Środowiska i Leśnictwa NSZZ „Solidarność”
  17. Krajowa Sekcja Leśnictwa NZSS  „Solidarność”
  18. Krajowy Sekretariat Budownictwa, Drzewiarzy i Ochrony Środowiska  NSZZ „Solidarność” -80
  19. Związek Zawodowy Pracowników Technicznych Leśnictwa
  20. Pan Eugeniusz Grzeszczak, Przewodniczący Polskiego Związku Łowieckiego
  21. Zarząd Główny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa
  22. Ruch Obrony Lasów Polskich 
  23. Towarzystwo Przyjaciół Lasu
  24. Liga Ochrony Przyrody
  25. Stowarzyszenie Leśników i Właścicieli Lasów
  26. Centrum Strategii Środowiskowych 
  27. Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego
  28. Polski Związek Pracodawców Leśnych
  29. Inne organizacje i instytucje związane z leśnictwem
 
 
 



Sympozjum UE dotyczące Polityki leśnej i przyszłości "Zielonego ładu", Berlin 18.01.2024
Opublikowano: 18.02.2024

W dniu 18 stycznia 2024 r. odbyło się w Berlinie Sympozjum UE dot. unijnej polityki leśnej i przyszłości tzw. „Zielonego Ładu”. Wydarzenie od lat organizuje Niemiecka Rada Gospodarki Leśnej, która jest tzw. organizacją parasolową, skupiającą wielu interesariuszy z obszaru leśnictwa w Niemczech, będąc przez to głosem ok 2 mln prywatnych i publicznych właścicieli lasów, przedsiębiorców leśnych, przedstawicieli przemysłu drzewnego, nauki itp. Tym razem w Sympozjum udział wzięli m.in. ministrowie leśnictwa kilku krajów UE oraz wysocy rangą politycy z Niemiec, Austrii, Węgier oraz Komisji Europejskiej.
 
Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych reprezentowała w trakcie Sympozjum p. Marta Nurczyńska-Dałek – p.o. Naczelnika Wydziału ds. Współpracy Międzynarodowej. Obecni byli także przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Leśnego  - prof. dr hab. Tomasz Zawiła-Niedźwiecki (Wiceprzewodniczący PTL) i dr inż. Mikołaj Ziemblicki (Koordynator współpracy z Niemieckim Towarzystwem Leśnym). Polskiej delegacji towarzyszył (merytorycznie i językowo) przedstawiciel Niemieckiego Towarzystwa Leśnego (Koordynator współpracy z Polskim Towarzystwem Leśnym) mgr inż. Bogdan Witkowski.

Poniżej streszczenie wszystkich wystąpień w trakcie:


W Sympozjum w Berlinie udział wzięło ponad 200 osób z całej Europy. Mając na uwadze zbliżające się wybory do Parlamentu Europejskiego, właściciele lasów i wysocy rangą politycy wezwali do zmiany kursu europejskiej polityki leśnej. Obejmuje to w szczególności uznanie praw właścicieli i zarządców lasów oraz uwzględnienie ich praw do różnych sposobów użytkowania lasów, jako integralnej części zrównoważonej i wielofunkcyjnej gospodarki leśnej.

Przewodniczący Niemieckiej Rady Gospodarki Leśnej - Pan Georg Schirmbeck otworzył wydarzenie stwierdzeniem:

"To właśnie zrównoważona gospodarka leśna w Niemczech i u naszych europejskich przyjaciół, prowadzona przez właścicieli, zarządców lasów i wysoko wykwalifikowanych leśników, którzy myślą w kategoriach przyszłych pokoleń sprawiło, że nasze ekosystemy są tak cenne i bogate w gatunki flory i fauny. My, leśnicy, możemy sprostać wyzwaniom związanym ze zmianami klimatu, ale wymaga to politycznego uznania i zrozumienia. Nieufność polityków, z jaką użytkownicy obszarów wiejskich (i leśnych) spotykają się w obecnym okresie legislacyjnym ze strony Parlamentu Europejskiego i w coraz większym stopniu - ze strony rządu niemieckiego, szkodzi nie tylko naszym lasom. Polityka, która prowadzi do paternalizmu i zaniedbywania obszarów wiejskich, szkodzi też spójności społecznej,  której obecnie potrzebujemy w Europie pilniej niż kiedykolwiek. Poszukajmy wspólnie na to sposobu!". Schirmbeck podkreślił, że przyjazne dla środowiska obchodzenie się z zasobami leśnymi oraz ich ochrona stanowią integralną część gospodarki leśnej. Debaty muszą być w przyszłości zobiektywizowane, a regulacje unijne powinny być przemyślane i rozpatrywane wspólnie z użytkownikami i zarządcami terenów leśnych.

Claudia Müller, sekretarz stanu w Niemieckim Federalnym Ministerstwie Żywności i Rolnictwa, powitała gości w centrum konferencyjnym Ministerstwa i przedstawiła przegląd działań w zakresie polityki leśnej na szczeblu federalnym. Broniła wdrożenia kontrowersyjnego rozporządzenie UE, które zabrania handlu surowcami i produktami powodującymi wylesianie i degradację lasów (EUDR) i nowelizacji federalnej ustawy o lasach, jako ważnej podstawy dla lasów dostosowanych do zmian klimatu i gospodarki leśnej zbliżonej do naturalnej. Wezwała do wspólnego, wzmocnionego zaangażowania na rzecz europejskiego leśnictwa: "Nasze lasy nie kończą się na granicach państwowych. Nasze wysiłki na rzecz ochrony lasów nie mogą zatem kończyć się na granicach państwowych. Z tego powodu europejskie podejście do ochrony lasów jest uzasadnione. Jednak decyzje UE dotyczące ochrony i adaptacji lasów muszą uwzględniać specyfikę regionalną, a przede wszystkim już istniejące rozwiązania na poziomie państw członkowskich".

Dr Wolfgang Burtscher, dyrektor generalny w  Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej, wyraźnie opowiedział się za zakotwiczeniem i wzmocnieniem leśnictwa w tym organie. Poinformował o ścisłym powiązaniu między rolnictwem, a leśnictwem. W samych Niemczech około 140 tys. gospodarzy rolnych jest jednocześnie właścicielami lasów, często małych i rozdrobnionych. Stanowi to około 25% prywatnej powierzchni leśnej. Burtscher podkreślił: "Zmiany klimatu i utrata różnorodności biologicznej są również wyzwaniami dla naszych lasów, którymi musimy się pilnie zająć. Nie możemy jednak zapominać o gospodarczym i społecznym znaczeniu lasów, zwłaszcza dla obszarów wiejskich. W związku z tym musimy zharmonizować aspekty ekologiczne, gospodarcze i społeczne”.

Następnie głos zabrał sekretarz stanu w węgierskim Ministerstwie Rolnictwa -dr Zsolta Feldman. Od lipca Węgry będą sprawować prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Feldman wyraził solidarność z obecnymi protestami na obszarach wiejskich w Niemczech i na Węgrzech, a w swoim przemówieniu nawiązał do sytuacji w sektorze leśnym. Podkreślił, że równowaga między zachowaniem świata, który stworzyliśmy, utrzymaniem konkurencyjności rolników i leśników oraz zabezpieczeniem zaopatrzenia UE w krajowe surowce wysokiej jakości nie może zostać zakłócona. "Rola lasów staje się coraz ważniejsza w naszym zmieniającym się świecie. W przeciwieństwie do wielu krajów na świecie, powierzchnia węgierskich lasów stale rośnie, dzięki węgierskiej polityce rozwoju. Własność lasów jest zapisana w naszej konstytucji jako skarb narodowy. Ponadto, w ciągu ostatnich czterech kadencji rząd wprowadził kilka programów mających na celu zwiększenie udziału lasów. Jestem przekonany, że dzięki współpracy i wspólnym wysiłkom między naszymi krajami i w ramach Unii Europejskiej, możemy nie tylko chronić tę wyjątkową przyrodę, ale także rozwijać ten zasób, tak aby jego ekologiczne, gospodarcze i rekreacyjne funkcje mogły przynieść korzyści również naszym dzieciom" - powiedział Feldman.

Norbert Totschnig, austriacki federalny Minister Rolnictwa, Leśnictwa, Regionów i Gospodarki Wodnej, podkreślił bliskie związki między leśnikami Niemiec i Austrii. W swoich uwagach na temat priorytetów w sektorze leśnym poinformował o sojuszu o nazwie "For Forest Group" zawartym między bogatymi w lasy krajami – tj. Finlandią, Szwecją, Słowenią i Austrią. Niemcy do niego jeszcze nie dołączyły. "Zielony Ład ma przyszłość tylko wtedy, gdy cele są wykonalne i realistyczne. Głównym celem musi być nadal aktywna gospodarka leśna. Zrównoważony rozwój w leśnictwie zawsze był naszą receptą na sukces i czyni nas konkurencyjnymi na arenie międzynarodowej. Jednocześnie chcemy wzmocnić wydajność sektora, ponieważ las to znacznie więcej niż pochłaniacz dwutlenku węgla. Przemysł leśny i drzewny oferuje alternatywne surowce dla sektora budowlanego i energetycznego, jest ważną siłą napędową dla atrakcyjnych obszarów wiejskich i zapewnia miejsca pracy. W samej Austrii około 320 tys. osób jest zatrudnionych w sektorze leśno-drzewnym. Przyszłe projekty UE, które będą ingerować w politykę leśną muszą uwzględniać specyfikę regionalną i utrzymywać cel zrównoważonego wzrostu gospodarczego" – powiedział Norbert Totschnig.

Następnie Sympozjum przybrało formę panelu dyskusyjnego, w którym udział wzięli politycy i czołowi przedstawiciele leśnictwa i ochrony przyrody. Dyskutowali na temat przyszłości „Zielonego Ładu” oraz ekonomicznej i politycznej potrzeby działań w przyszłości w tym zakresie.

Prof. dr Kai Niebert, prezes Niemieckiego Okręgu Ochrony Przyrody (DNR), wezwał do zapewnienia stabilnych warunków ramowych i zrównoważonego wykorzystania energii i zasobów materialnych w celu uczynienia lasów bardziej odpornymi na zmiany klimatu. "Europa musi nadal podążać ścieżką „Zielonego Ładu”, aby zachować i odbudować nasze ekosystemy leśne w obliczu zmian klimatu. Tylko nienaruszone (niezniszczone) ekosystemy oferują nam niezawodną podstawę dla życia i gospodarki. W tym celu potrzebujemy również stałych systemów zachęt finansowych, które w jeszcze większym stopniu uwzględniają usługi ekosystemowe lasów" - podkreślił prof. dr Niebert.

Przewodniczący Europejskiej Konfederacji Właścicieli Lasów (CEPF), Sven-Erik Hammar, podkreślił znaczenie odpowiedzialności poszczególnych krajów oraz zasady pomocniczości w ramach Unii Europejskiej na tle różnych uwarunkowań krajowych. "Lasy w UE są tak zróżnicowane, jak ich właściciele i praktyki zarządzania. Właściciele lasów najlepiej rozumieją złożoność zagadnienia. Dlatego ustalanie priorytetów z zakresie zarządzania gospodarką leśną powinno następować w oparciu o krajowe i regionalne zasady dotyczące leśnictwa. W polityce UE nie może być jednego sposobu działania dla wszystkich" - powiedział Hammar. W pozytywnym tonie podkreślił silną spójność grup interesów leśnych w UE.

Minister stanu ds. rozwoju regionalnego Saksonii Thomas Schmidt, który jest również członkiem Europejskiego Komitetu Regionów, podkreślił znaczenie wielofunkcyjnego leśnictwa, jako siły napędowej gospodarki i zatrudnienia na obszarach wiejskich. Ta siła musi być nadal wspierana. Ponadto stwierdził, że drewno pochodzące ze zrównoważonej gospodarki leśnej jest nowoczesnym, innowacyjnym, odnawialnym i przyjaznym dla klimatu materiałem budowlanym. "Musimy w jeszcze większym stopniu wykorzystywać surowiec drzewny w budownictwie, aby osiągnąć cele klimatyczne wyznaczone w Saksonii, Niemczech i UE. Dlatego też kilka lat temu uruchomiliśmy inicjatywę budownictwa drewnianego w Saksonii w celu nasilenia działań zmierzających do ochrony klimatu", podkreślił minister stanu Schmidt.

Jutta Paulus, posłanka do Parlamentu Europejskiego Partii Bündnis 90/Die Grünen (Zieloni), broniła unijnego prawa o odbudowie zasobów przyrody, które ma zostać przyjęte przez Parlament Europejski w najbliższej przyszłości. "Lasy są złożonymi i cennymi ekosystemami, podczas gdy plantacje drzew iglastych są co najwyżej dostawcami drewna. Nasza europejska gospodarka leśna musi pilnie stać się bardziej zrównoważona, jeśli chce przetrwać kryzys klimatyczny i kryzys bioróżnorodności" - stwierdziła.

Na koniec Przewodniczący Schirmbeck podziękował pomysłodawcom zorganizowania Sympozjum oraz wszystkim zgromadzonym gościom. Stwierdził, że o znaczeniu lasów i leśnictwa w Europie świadczy również udział ponad 200 ambasadorów, parlamentarzystów, naukowców i przedstawicieli administracji, leśnictwa i przemysłu drzewnego, którzy przybyli do Berlina z wielu krajów europejskich, aby wziąć udział w Sympozjum.

Schirmbeck podsumował wydarzenie następująco:
"Niemal każdego dnia aparat rządowy w Brukseli i Berlinie tworzy nowe biurokratyczne i czasami całkowicie absurdalne regulacje prawne. W tym samym czasie ważne wsparcie finansowe jest ograniczane w obliczu międzynarodowej konkurencji. Te niepożądane zmiany prowadzą do utraty miejsc pracy, szkodzą całej gospodarce i dzielą społeczeństwo. Potrzebujemy moratorium na kolejne obciążenia obszarów wiejskich, jako kluczowego filaru ważnej polityki reform w Europie i Niemczech. To darmowy pakiet wspomagania koniunktury dla całego łańcucha wartości!"

Sympozjum UE organizowane przez Niemiecką Radę Gospodarki Leśnej odbywa się corocznie w celu pogłębienia wspólnego dialogu na temat zrównoważonej gospodarki leśnej w krajach europejskich oraz omówienia najistotniejszych trendów politycznych dotyczących leśnictwa.

Opracowano na podstawie komunikatu prasowego Niemieckiej Rady Gospodarki Leśnej z dnia 18 stycznia 2024 r. (tłumaczenie: Mikołaj Ziemblicki, Bogdan Witkowski).

Wspomnieć należy, że w trakcie Sympozjum, w imieniu Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych wystąpiła p. Marta Nurczyńska-Dałek, przekazując podziękowania za zaproszenie i podkreślając znaczenie podejmowanych podczas spotkania kwestii: „Lasy i leśnictwo w Europie stają dziś przed poważnymi wyzwaniami  związanymi ze zmianami klimatu, potrzebą zachowania trwałości lasów i ochroną bioróżnorodności. Zmieniają się także oczekiwania społeczne wobec lasów. Wszystko to musi być uwzględnione w podejściu do nowoczesnej gospodarki leśnej i oznacza konieczność planowania i podejmowania działań adaptacyjnych w oparciu o najlepszą dostępną wiedzę i doświadczenie europejskich leśników. Dzięki takim działaniom możliwe będzie utrzymanie zdrowych, odpornych, trwałych i stabilnych ekosystemów leśnych.” – stwierdziła. Jednocześnie zadeklarowała otwartość Dyrektora Generalnego LP i zwróciła uwagę na konieczność współpracy na różnych poziomach: „Ważne jest dla nas, aby pozostać w dialogu, współpracować, wymieniać  się doświadczeniami, słuchać siebie nawzajem, poszukiwać wspólnych rozwiązań, zarówno w międzynarodowym gronie leśników, jak i w dialogu ze społeczeństwem, różnymi grupami interesariuszy i politykami” – dodała, a słowa te można śmiało uznać za trafne podsumowanie Sympozjum.

Opracowanie całości:
Mikołaj Ziemblicki, Bogdan Witkowski



Konferencja "Zmiany klimatu a gospodarka leśna"
Opublikowano: 18.02.2024

Zarząd Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa w Krośnie (SITLiD) i Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie były organizatorami konferencji naukowo-technicznej pod hasłem „Zmiany klimatu, a gospodarka leśna”. Odbyła się ona w czwartek 8 lutego 2024 r. w sali konferencyjnej hotelu Venus w Moderówce.

Podczas wystąpień wybrzmiały tematy dotyczące zmian klimatycznych, wyzwań dla współczesnej gospodarki leśnej i kwestie konsekwencji „Zielonego ładu”, jakie wynikają z tego dla Lasów Państwowych.

Konferencję można objerzeć również tutaj


Spotkanie otworzył Bartłomiej Peret, nadleśniczy Nadleśnictwa Kolbuszowa i przewodniczący ZO SITLiD w Krośnie, informując  o celach konferencji
- Obserwujemy od dłuższego czasu zmiany w klimacie, ale też ich wpływy na las; występują dłuższe okresy deszczowe lub dłuższe okresy suszy, na które mocno reagują drzewostany. Dlatego rozmawiamy o problemach znacznego występowania jemioły, reakcji gatunków obcych na zachodzące zmiany klimatu, przybliżamy zagadnienia dotyczące zielonego ładu w kontekście wyzwań w ochronie lasu, jak również o wykorzystaniu nowych technologii geoinformatycznych do oceny stanu lasu - powiedział Bartłomiej Peret.

Z kolei Janusz Starzak, p.o. dyrektora RDLP w Krośnie, witając przybyłych zaznaczył, że jeszcze do niedawna zagrożeń trwałości lasów w regionie było niewiele, a jeśli występowały to jedynie lokalnie.
- Na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego stulecia zaczęły pojawiać się oznaki czekających nas zmian klimatycznych; okresowe susze, wahania poziomu wód gruntowych, które zaczęły wpływać negatywnie na kondycję naszych lasów; pojawiły dotkliwe straty i szkody - stwierdził Janusz Starzak. Pierwsze klęskowe historie dotyczyły świerczyn, ale działania leśników pozwoliły odwrócić skutki rozpadu tych drzewostanów. Od niedawna podobne zagrożenia dotyczą sosny, którą nęka kornik ostrozębny, a w ostatnim czasie także jemioła zagrażająca starym sosnom i jodłom. Dyrektor Starzak dodał też, że kolejnym wyzwaniem, z którym muszą się zmierzyć Lasy Państwowe są wyłączenia, bądź ograniczenia gospodarki leśnej które na terenie RDLP w Krośnie w tym roku objęły już obszar 18 tys. ha.
- Oznacza to 86 tysięcy metrów sześciennych mniej drewna w sprzedaży, co będzie się wiązało z mniejszymi przychodami i ograniczeniem kosztów. W związku z tym na pewno z niektórych inwestycji będziemy musieli zrezygnować. Oprócz skutków dla naszej gospodarki, ograniczenia w znaczny sposób odczuły już zakłady usług leśnych, lokalne społeczności. Ludzie z dnia na dzień zostali pozbawieni pracy, którą wykonywali. Problem ten udało się nam zażegnać już w większości nadleśnictw - powiedział dyrektor RDLP w Krośnie, odnosząc się do głośnej ostatnio kwestii wyłączenia lasów spod gospodarowania.

Przed częścią referatową odbyło się jeszcze wręczenie honorowych odznak SITLiD.  Srebrną Odznakę Honorową NOT Zarząd Główny Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej przyznał Dawidowi Gołębiowskiemu i Michałowi Szczerbickiemu. Złotą Odznakę Honorową SITLiD otrzymali Mariusz Kobylarz i Mariusz Mazurek, a Srebrną Odznakę Honorową - Jerzy Blajer, Tomasz Pasławski, Janusz Sobuś, Filip Stelmach i Maria Stelmach.

Na część referatową konferencji składało się dziewięć wystąpień zarówno naukowców, jak i praktyków leśnych.

Prof. dr hab. Jarosław Socha, kierownik Katedry Zarządzania Zasobami Leśnymi Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie mówił o obecnych i przewidywanych zagrożeniach dla trwałości lasu. Zdaniem naukowca, największy wpływ na ekosystemy leśne mają obecnie: wzrost średniej temperatury powietrza, a efekcie wydłużenie okresu wegetacyjnego, wzrost stężenia dwutlenku węgla oraz depozycja atmosferyczna azotu.
- Te czynniki sprawiają, że drzewa rosną szybciej. Żeby sobie uzmysłowić skalę tego przyśpieszenia powiem, że w średnich warunkach siedliskowych w Polsce drzewostany sosnowe są obecnie o 8 metrów wyższe niż 100 lat temu. Jeżeli drzewa rosną szybciej, to albo szybciej osiągają wymiary, które kwalifikują je do wycięcia, albo szybciej zamierają. Drzewa zawsze wiążą dwutlenek węgla, natomiast problem emisji tego gazu zaczyna się, jeżeli występuje przewaga zamierania drzew nad ich przyrostem. Wówczas bilans jest ujemny, czyli las więcej emituje dwutlenku węgla, niż pochłania - tłumaczył prof. dr hab. Jarosław Socha.
Zgodził się, że trzeba spełniać oczekiwania społeczne co do ochrony różnorodności biologicznej, potrzeby tworzenia nowych rezerwatów, ale trzeba to robić w sposób bardzo przemyślany i korzystając z wiedzy naukowej.
- Dużym problemem jest to, że znaczna część społeczeństwa oczekuje, że po wyłączeniu lasy będą wyglądały tak, jak wyglądają obecnie. A obecny wygląd to jest w dużej części efekt pewnego sposobu gospodarowania. Odejście od tego sprawi, że lasy będą mniej zasobne, będzie w nich więcej martwych drzew, będą się pojawiały wielkoskalowe rozpady – tłumaczył prof. Socha.

Wiele nowych wątków wprowadziła prezentacja prof. dra hab. Marcina Pietrzykowskiego, dziekana Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, który omawiał temat: „Nowe wyzwania i potrzeby społeczne względem usług świadczonych przez ekosystemy leśne”.
 
 
Kolejny z prelegentów prof. dr hab. Tomasz Zawiła-Niedźwiecki, przewodniczący Komitetu Nauk Leśnych Polskiej Akademii Nauk i wiceprzewodniczący Polskiego Towarzystwa Leśnego poruszył temat zielonego ładu i jego konsekwencji dla gospodarki leśnej. „Zielony ład” to strategia unijna zakładająca większy nacisk na zachowanie bioróżnorodności, zwiększenie pochłaniania dwutlenku węgla i akumulacji węgla, między innymi w lasach.
- To szlachetne zadanie na pewno warte poparcia, niemniej jednak niektóre regulacje formalne wprowadzone przez Unię Europejską są błędne z punktu widzenia gospodarki leśnej. Trzeba ją prowadzić bardzo rozważnie jako formę ochrony przyrody, jako formę gospodarowania zasobem przyrodniczym - stwierdził prof. Tomasz Zawiła-Niedźwiecki. – Niestety, został stworzony paradygmat, że ochrona ścisła jest panaceum na wszelkie bolączki. To błędny sposób widzenia rzeczywistości. Warto podkreślić, że w Europie, w świecie nie tworzy się nowych parków narodowych. Parki narodowe, szlachetna, dziewiętnastowieczna idea, już się przeżyła. Jest to bardzo drogi sposób ochrony przyrody. Są obecnie lepsze i efektywniejsze. Nie apeluję o likwidację parków narodowych, ale o nietworzenie nieskończonej liczby, bo tak ktoś chce, bez podstaw naukowych - zaznaczył naukowiec, wskazując na ekonomiczną stronę tej sprawy. Według szacunków niemieckiego instytutu federalnego w Europie średnio o 30 procent zmniejszy się podaż drewna. W Polsce będzie to 33-40 procent, czyli o 12-16 mln metrów sześciennych mniej drewna. To oznacza, że ceny drewna wzrosną a jeśli zostaną zaimplementowane wszystkie strategie, zwiększy się też deficyt tego surowca, który obecnie wynosi 20 procent. Do tego dojdzie upadek małych i średnich firm zajmujących się przerobem drewna. Szacuje się też zmniejszenie zatrudnienia nawet o 200 tysięcy osób w całym łańcuchu leśno-drzewnym – wyliczał prof. Zawiła-Niedźwiecki.

Bardzo ciekawe były również kolejne prelekcje.  Dr hab. Roman Wójcik, profesor SGGW w Warszawie zaprezentował wyniki swych badań w referacie „Jemioła - wyzwanie czy konieczność w dobie zachodzących zmian”, wskazując na przyczyny i sposoby przeciwdziałania inwazji tego gatunku pasożyta. Podobne w swej wymowie zagadnienia  były tematem wystąpienia  dra hab. inż. Piotra Bilańskiego, prof. UR w Krakowie, który omawiał temat; „Jak zmiany klimatyczne wpłynęły na występowanie i aktywność gatunków inwazyjnych”.

Nowoczesne metody monitoringu zjawisk przyrody przedstawił dr hab. inż. Piotr Wężyk, prof. UR w Krakowie w prezentacji  „Monitorowanie przemian 4-D zachodzących w drzewostanach z wykorzystaniem technologii geoinformatycznych”.

Bardzo praktyczny wymiar miały referaty „Ocena stanu hydrologicznego i konsekwencje w lasach Podkarpacia”, który przedstawił Bogumił Dąbek, dyrektor oddziału BULiGL w Przemyślu, oraz „Wybrane choroby i szkodniki lasów Podkarpacia w dobie zmian klimatycznych”, który wygłosił Jarosław Plata – kierownik Zakładu Ochrony Lasu  w Krakowie;

Jako ostatni wystąpił przedstawiciel RDLP w Krośnie,  Kamil Grałek, naczelnik Wydziału Ochrony Ekosystemów, który omówił „Bieżące problemy w lasach na terenie  RDLP w Krośnie wynikające ze zmian warunków klimatycznych”.

Dyskusję na tematy zaprezentowane poprowadził dr Bartłomiej Peret. Efektem końcowym konferencji, będą wnioski, które po zredagowaniu przez komisję wniosków i uchwał zostaną przestawione władzom zwierzchnim.

W drugim dniu konferencji, w piątek, odbyła się druga część konferencji na terenie Nadleśnictwa Kołaczyce (leśnictwo Odrzykoń). Uczestnicy poznali przykłady porażenia jodeł przez jemiołę, na którymi odbyła się mocna dyskusja. Zobaczyli też powierzchnię użytą w geomatyce, omawiano zaburzenia hydrologiczne i tematykę skaningu w praktyce, zapoznali się z przykładami udostępniania lasów dla potrzeb społecznych. Odwiedzono też rezerwat przyrody „Prządki”.

 
Źródło:
https://www.krosno.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/-zmiany-klimatu-a-gospodarka-lesna-tematem-konferencji
                                                              



Tezy z debaty "Diagnoza sytuacji w leśnictwie i potencjalnych kierunków zmian"
Opublikowano: 28.12.2023

W dniach 28-29 sierpnia 2023 r. w Kórniku, Polskie Towarzystwo Leśne zorganizowało debatę na temat "Diagnoza sytuacji w leśnictwie i potencjalnych kierunków zmian". W wyniku dyskusji, do której zaproszono 20 osób reprezentujących różne grupy interesariuszy leśników, drzewiarzy i członków organizacji ekologicznych, powstał dokument prezentujący różnorodne opinie na temat kierunków zmian w polskim leśnictwie. Tekst ten został poddany dalszym konsultacjom w Zarządzie Głównym, oddziałach i komisjach Polskiego Towarzystwa Leśnego

W ich wyniku, sumując tezy wszystkich uczestników debaty, Komisja Polityki Leśnej PTL opracowała Tezy z debaty na temat Diagnoza sytuacji w leśnictwie i potencjalnych kierunków zmian opracowane w wyniku aktualnie toczących się dyskusji organizowanych przez Polskie Towarzystwo Leśne, które zamieszczamy poniżej.

Polskie Towarzystwo Leśne od początku swojego istnienia, za podstawowy cel swojej działalności wyznaczyło sobie dobro polskiego leśnictwa i polskich lasów (Pro Bono Silvae). Uważamy że czynny udział w dyskusji nad przyszłym kształtem modelu gospodarki leśnej w Polsce jest naszym obowiązkiem, zarówno w postaci wkładu merytorycznego do tej dyskusji naszych członków, fachowców - leśników, jak i w formie organizowania debat, w których mają możliwość wyrażenia swoich poglądów przedstawiciele różnych grup społecznych zainteresowanych lasami.

Tezy z debaty można również pobrać TUTAJ.


  1. Dotychczasowy dorobek nauki i praktyki leśnej, a także polska struktura własnościowa Lasów Państwowych upoważniają do stwierdzenia, że realizowany od ponad 30 lat model leśnictwa wielofunkcyjnego jest optymalną formą aktywnej ochrony różnorodności biologicznej, zaspokajania potrzeb gospodarczych i społecznych oraz gwarantem realizacji ambitnej koncepcji Europejskiego Zielonego Ładu. Z uwagi na zmieniające się warunki klimatyczne, model ten powinien być doskonalony, a wprowadzane modyfikacje powinny uwzględniać najnowsze osiągnięcia nauki i doświadczenie praktyki leśnej oraz głos społeczeństwa obywatelskiego.
 
  1. Społeczna własność Lasów Państwowych w Polsce powinna zostać na trwałe wpisana do Konstytucji RP, co ostatecznie zapewni im ochronę przed potencjalnymi zmianami właścicielskimi i grami politycznymi.
 
  1. Istnieje potrzeba podjęcia prac nad nową ustawą o lasach, która w momencie jej uchwalenia w 1991 roku była nowatorskim aktem prawnym, zmieniającym filozofię i dotychczasowe cele leśnictwa. Ustawa ta wymaga obecnie zmian i dostosowania do aktualnego postrzegania przyrodniczych, społecznych i gospodarczych funkcji lasu, a także skutków aktualnych i prognozowanych zmian klimatycznych.
 
  1. Konieczne jest opracowanie nowej Polityki Leśnej Państwa, odpowiadającej na aktualne uwarunkowania i wyzwania, a w następnej kolejności powrót do realizacji Narodowego Programu Leśnego definiującego ogólne kierunki zarządzania lasami.
 
  1. W celu ustabilizowania i uspołecznienia procesu zarządzania Lasami Państwowymi proponuje się utworzenie Rady Lasów Państwowych, której to powołanie powinna uwzględniać nowa ustawa o lasach. Do kompetencji tej Rady, pełniącej funkcje nadzorcze nad LP, złożonej z interesariuszy powoływanych w sposób rotacyjny, zapewniający polityczną niezależność, należeć powinny: wyłanianie kandydatury dyrektora generalnego LP, określanie bieżącej polityki LP, przyjmowanie planów finansowo-gospodarczych oraz udzielanie corocznego absolutorium dyrektorowi generalnemu.
 
  1. Nowelizacja zasad i instrukcji regulujących gospodarkę leśną powinna odpowiadać na współczesne wyzwania i potrzeby ochrony przyrody z racjonalnym, uzasadnionym społecznie i gospodarczo, użytkowaniem lasu. Dokumenty te powinny być poddane konsultacji w formie wynikającej z zapisów nowej ustawy o lasach.
 
  1. W celu uspołecznienia procesów decyzyjnych związanych z leśnictwem i ochroną przyrody w lasach publicznych należy utworzyć Radę Dialogu Społecznego ds. leśnictwa przy właściwym ministrze, która stanowiłaby szerokie forum dyskusji.
 
  1. Niezbędne jest sprofesjonalizowanie i zintensyfikowanie udziału przedstawicieli reprezentujących interesy Polski i polskiej przyrody, także w zakresie leśnictwa, w organach Unii Europejskiej oraz w innych organizacjach międzynarodowych. Niedostateczne i nieskoordynowane uczestnictwo polskich przedstawicieli w tych organach w trakcie tworzenia strategii ochrony i użytkowania zasobów przyrody, w tym lasów, powoduje nieuwzględnienie w tych dokumentach polskich uwarunkowań dających szanse na bardziej skuteczne osiąganie celów tych regulacji.
 
  1. Istnieje potrzeba utworzenia nowych obszarów chronionych oraz ewentualnego powiększenia już istniejących, z uwzględnieniem przesłanek przyrodniczych, gospodarczych, naukowych i społecznych. Tworzenie lub powiększanie istniejących obszarów chronionych powinno wynikać z Polityki Ekologicznej Państwa. Lasy Państwowe powinny aktywnie uczestniczyć w procesie tworzenia tych obszarów.
 
  1. Należy doskonalić mechanizmy stymulujące racjonalne gospodarowanie lasami niepaństwowymi, a ich ewentualne włączenie do systemu ochrony przyrody powinno wiązać się z rekompensatami za utracone korzyści. Polityka Leśna Państwa i Narodowy Program Leśny muszą dotyczyć lasów wszystkich form własności.
 
  1. Istnieje potrzeba opracowania nowej polityki naukowej i kierunków badań w zakresie nauk leśnych, w szczególności tych związanych z wpływem obecnych i przewidywanych zmian klimatycznych na ekosystemy leśne. Badania te powinna mieć trwałe finansowanie zarówno z budżetu Państwa jak i ze środków Lasów Państwowych.
 
  1. Różnicowanie funkcji lasu powinno odbywać się na kilku szczeblach planowania począwszy od określenia leśnych obszarów funkcjonalnych o zróżnicowanych funkcjach dominujących. Planowanie to powinno poprzedzać opracowywanie planu urządzenia lasu dla nadleśnictwa.
 
  1. Podstawowym dokumentem prowadzenia gospodarki leśnej przez nadleśnictwa powinien nadal być 10-letni plan urządzenia lasu, uwzględniający tempo zmieniających się warunków środowiskowych, coraz lepsze rozpoznanie bogactwa przyrodniczego i rosnące oczekiwania społeczne co do funkcji rekreacyjnych i turystycznych, a także możliwości produkcyjne lasów.
 
  1. Plan urządzenia lasu winien podlegać formalnym konsultacjom,  także w ramach tzw. dialogu społecznego, z wykorzystaniem Zespołu Lokalnej Współpracy powoływanego na czas jego tworzenia. Tak uzgodniony PUL, po zatwierdzeniu przez ministra, powinien stanowić trwały i niekwestionowany już fundament działalności nadleśnictwa w całym okresie jego obowiązywania.
 
  1. Lasy Państwowe, gospodarujące majątkiem Skarbu Państwa, czyli całego Narodu, musi cechować transparentność i przejrzystość w działaniu, w szczególności w zakresie finansów, wielkości pozyskania, sprzedaży drewna i polityki cenowej oraz zasad kontraktowania usług leśnych.
 
  1. Dotychczasowy brak skodyfikowanej polityki personalnej w Lasach Państwowych umożliwia podejmowanie decyzji kadrowych, nieopartych na kompetencjach, wykształceniu i doświadczeniu zawodowym, a jedynie na podstawie przynależności partyjnej lub związkowej. Powoduje to utratę zaufania społeczeństwa do Lasów Państwowych i leśników oraz wpływa demoralizująco na pracowników.
 
  1. Należy zrewidować decyzje kadrowe podjęte w szczególności na przestrzeni ośmiu ostatnich lat i poddać ocenie kompetencje kadry kierowniczej w LP powołanej w oparciu o partyjne lub związkowe rekomendacje, a następnie opracować i wdrożyć nową politykę personalną, uwzględniającą w szczególności: ścieżki awansów (rozwoju), zasady naboru pracowników, kryteria awansowania i odwoływania, nadawania i obniżania stopni zawodowych, zasady podnoszenia kwalifikacji zawodowych, nowoczesne systemy wynagradzania oraz oceny pracowników.
 
  1. Należy przywrócić, zgodnie z obowiązującą ustawą o lasach, kompetencje poszczególnym szczeblom zarządzania, a zwłaszcza nadleśniczym.
 
  1. Edukacja pracowników LP w zakresie komunikacji społecznej i relacji z podmiotami zewnętrznymi powinna być procesem ciągłym.
 
  1. W celu odbudowy zaufania do instytucji Lasy Państwowe oraz samych leśników należy wypracować i wdrożyć nową, profesjonalną politykę informacyjną, opartą w głównej mierze na zasadzie transparentności działań.
 
  1. Konieczne są kompleksowe działania informacyjno-edukacyjne dotyczące zasad prowadzenia wielofunkcyjnej, zrównoważonej gospodarki leśnej oraz wykorzystywania i promocji drewna jako ważnego elementu realizacji koncepcji Europejskiego Zielonego Ładu.
 
  1. Pilną potrzebą jest określenie stabilnych i trwałych zasad współpracy Lasów Państwowych z sektorem drzewnym oraz sektorem usług leśnych.
 
  1. Należy powrócić do katalogu celów i przestrzegania transparentności przepływów środków finansowych w Lasach Państwowych.
 
  1. Zwracamy uwagę na niedocenianą i pomijaną rolę zadrzewień w kształtowaniu krajobrazu i środowiska. Lasy Państwowe wraz z samorządami winny być inicjatorem tych działań i czynnie uczestniczyć w tym procesie.
 
  1. Istnieje potrzeba rozliczenia realizacji „Wizji działań na rzecz rozwoju Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe”.
 
Zebrano i opracowano w Komisji Polityki Leśnej ZG PTL
Przewodniczący Komisji dr inż. Kazimierz Szabla